Vajinismus
Deprecated: mb_convert_encoding(): Handling HTML entities via mbstring is deprecated; use htmlspecialchars, htmlentities, or mb_encode_numericentity/mb_decode_numericentity instead in /home/theenes4141/public_html/wp-content/themes/olivin/functions.php on line 5201
Vajinismus Nedir ?
VAJİNİSMUS, bayanlarda vagina kaslarının bağlantıyı zorlaştıracak yada büsbütün pürüz olacak halde istemsiz kasılmasıdır. Vaginadaki çok kasılma ve kapanma, cinsel bağlantının denenmesiyle ortaya çıkar. İlgi esnasında bu bölgede yanma, ağrı, sızlama, batma üzere önemli rahatsızlık hissi oluşur. Vajinismusa neden olan çok kasılma vaginayı çevreleyen pelvik taban kaslarının istemsiz kasılmasından kaynaklanır. Bu kasılma nedeniyle vaginanın girişi daralır. Bazen kasılma çok şiddetli olur ve vaginanın girişi neredeyse eksiksiz kapanır ve ilgi imkansız hale gelir. Bu kasılma istemsiz olduğu için vajinismus sorunu olan bir bayan bunu denetim edemez, hatta birden fazla bayanın cinsel bağ öncesi bu türlü bir durumdan haberi bile yoktur. Cinsel alaka denemesi esnasında oluşan bu kasılma, teşebbüs sonlanır sonlanmaz geçer.
Cinsel alaka olmadan süren evliliklerin en değerli nedeni vajinismusdur. Orta ara cinsel ilgide ağrı birden fazla bayanda görülebilir. Fakat daima, her bağlantıda ağrı olması cinsel hayatı olumsuz etkileyebilecek bir durumdur. Bu olağan bir durum değildir, tedavi edilmesi gerekir.
Vajinismusun Tipleri
Vajinismusun birinci görülme (başlama) vaktine nazaran 2 tipi vardır.
1-Primer vajinismus: birinci cinsel tecrübeyle birlikte başlayan ve devam eden istemsiz, olağan cinsel bağlantıya müsaade vermeyen vaginal kasılmalardır. Bu hastalarda ağrısız cinsel ilgi hiç olmamıştır. Genelde bu bayanlar birebir vakitte olağan jinekolojik muayene olamazlar, tampon, fitil vb hazneye yerleştirilen şeyleri kullanamazlar. Bağ esnasında bacakları kapama, titreme, nefesini tutma, eşini itme vb eşlik eden fizikî bulgular olur.
2-Sekonder vajinismus: Olağan bir cinsel hayat sonrasında başlayan, istem dışı vaginal kasılma durumudur. Bu bayanlarda başlangıçta münasebette sorun yoktur. Sonradan gelişen bir olay vajinismusu tetikler. Genelde tıbbi bir rahatsızlıktan yada bir travmadan sonra oluşur. Genital bölgeyi etkileyen kazalar, ameliyat, doğum, kanser tedavisi, menopoz ve birtakım kronik hastalıklar yada bunlar için kullanılan ilaçlar sekonder vajinismusa neden olabilir. Bu durumlarda vagina duvarında incelme olur, bu da hasarlanma ve hassasiyete neden olarak vajinismusa neden olabilir. Olağan şartlarda bahsedilen sorunlar çarçabuk tedavi edilir, sonrasında cinsel sorun kalmaz. Fakat tedavi sonrası, tıbbi sorun çözüldüğü halde -tam düzgünleşme sağlandığı halde bayanda hala cinsel bağda ağrı, kasılma vb sıkıntılar devam ediyorsa vajinismus kesinlikle akla getirilmelidir.
Bazen vajinismus bayanın içinde bulunduğu ortama, duruma ve yapılacak sürece nazaran değişir. Mesela kimi bayanlar jinekolojik muayene olurlar fakat münasebete giremezler, yada tam karşıtı olabilir. Buna kısmi vajinismus denir. Kimi bayanlarda ise genital bölgeyi içeren her şey kasılmaya neden olur, bu bölgeye dokunulmasına bile müsaade vermezler. Buna da tam vajinismus denir.
Vajinismus nasıl anlaşılır?
Vajinismusu olan bayanlarda sıklıkla görülen belirtiler şunlardır:
1-cinsel bağda zorluk, tam bağlantının yahut tam cinsel birleşmenin olamaması
2-ilişki esnasında vaginal kasılmayla bir arada yanma, batma, ağrı
3-nedeni tam olarak açıklanamayan bağ esnasında oluşan ağrı
4-vaginal tampon yahut fitil kullanmada zorluk
5-jinekolojik muayene esnasında zorluk
6-ağrıdan ve/veya başarısız ilgi teşebbüslerinden ötürü cinsel bağlantıyı reddetme
7-ilişki esnasında bedenin öbür kas kümelerinde kasılma (sırt-bel, bacak kasları, bacakları kapama), ilgide nefesi tutma, nefes alamama.
8-doğum, enfeksiyon, cerrahi, kanser tedavisi, tecavüz, menopoz sonrası devam eden ilgide ağrı, rahatsızlık.
Vajinismus tanısı nasıl konur?
Vajinismusun tanısı bazen vakit alabilir. Eşler genelde bu durumun bilinmesini istemez, tabiple bile problemlerini konuşmaya utanırlar. Tam olarak problemlerini lisana getirmemeleri nedeniyle teşhis konulması gecikir. Çocuk sahibi olamama nedeniyle başvuran çiftlerin bir kısmında aslında hiç bağlantı olmadığı ve bu nedenle hamile kalınmadığı muayene esnasında anlaşılmaktadır.
Vajinismus, vaginal ağrıya neden olan diğer şeylerle karışabilir. Teşhiste hastanın cinsel hayatının kıymetlendirilmesi, ağrının yahut sorunun kaynağının hakikat olarak belirlenmesi ve jinekolojik muayene çok kıymetlidir. Bayanın eşiyle olan duygusal münasebeti, evliliğin olumlu-olumsuz tarafları, toplumsal ortam ve cinselliğe yüklenen mana değerlendirmede çok kıymetlidir. Bayanın başka hastalıkları, genital bölgeye olan travmalar, ameliyatlar, menopoz, doğum vb durumların da kıymetlendirilmesi gerekir.
Disparoni ile vajinismus ortasındaki fark nedir?
Disparoni ağrılı cinsel alaka demektir. Disparoni genel bir tabirdir, tüm cinsel münasebet kaynaklı ağrıları kapsar. Disparoniye pek çok şey neden olabilir (genital bölge anormallikleri, genital enfeksiyonlar, idrar yolu enfeksiyonu, kistler, tümörler, travmalar, doğum, menopoz, cilt hastalıkları, yaşlanma, kronik hastalıklar vs.). Bunlardan biri de vajinismustur. Vajinismus bazen bu durumlarla birlikte olabilir. Bu nedenle ağrıya neden olan patolojinin tedavi edilmesine karşın cinsel ağrı düzelmezse vajinismus akla getirilmelidir.
Vajinismus ne sıklıkla görülür?
Kabaca vajinismus %0.2 ile %6 ortasında değişen sıklıkta görülmektedir. Fakat bu sayının gerçekte daha yüksek olduğu bilinmektedir. Birden fazla çift toplumsal baskı, cinsellik hakkında konuşmaktan çekinme ve utanma nedeniyle sorunu hekimiyle paylaşmamaktadır. Kimi hastalarda bu nedenlerle gerçek teşhis konmasında gecikme olmaktadır. Uzun yıllar evli olup, gebelik olmaması nedeniyle başvuran hastalarda bile pek çok kısırlık nedeni irdelendikten sonra lakin dikkatli sorgulandığında aslında hiç bağlantı olmadığı ortaya çıkmaktadır.
Vajinismus zaten geçer mi?
Vajinismus kendi kendini devam ettiren kısır bir döngüdür. Cinsel alakada ağrı olacağını düşünme kaygı ve gerginliğe, bu da her bağ denemesinde istemsiz vaginal kasılmaya neden olur. Bu kasılmalar bağda ağrıyı artırır, bazen de bağlantının hiç olmamasına neden olur. Her münasebet denemesinde ağrının olması ve cinsel ilgide zahmet refleks kasılmaları artırır. Bu da cinsel istekte azalmaya ve kaçınmaya neden olur. Kısır döngü bu halde devam eder. Vajinismus istemsiz bir kısır döngü olduğu için, uygun tedavi edilmedikçe tabiatıyla düzelmez. Vajinismustan kaynaklanan ağrı döngüsü genelde giderek kötüleşir, vaginal kasları nasıl gevşeteceğini ve denetim edeceğini öğrenmedikçe düzelmez. Vajinismusta tedavinin başarısı çok yüksektir. Tedaviyle büsbütün olağan bir cinsel hayat sağlanabilir. Tedavi, bu kısır döngüyü kırar, tam güzelleşmeyi sağlar.
Vajinismus tedavi edildikten sonra tekrarlar mı?
Vajinismus tedavisi ömür uzunluğu kalıcıdır. Tedavi esnasında öğretilenler, antrenmanlar kalıcı tesir bırakır, bu da durumun tekrarlanmasını mahzurlar. Vajinimusun üstesinden gelirken hayat uzunluğu devam edecek bu sorunla baş edilebilecek hünerler elde edilir. Bu da kalıcı ağrısız bir tahlil sunar. Bedendeki istemsiz vaginal kasılmanın üstesinden gelmeyi hasta öğrendiği için, sorunun tekrarlama durumunda hasta tarafından kolay kolay çözümlenir.
Vajinismus tedavisi ne kadar başarılı?
Vajinismus yüksek oranda tedavi edilebilen bir durumdur. Tedavi başarısı, tedaviye sonuna kadar devam eden, verilen antrenmanları ve talimatları tam olarak uygulayan, diğer bir komplikasyon olmayan hastalarda %100’e yakındır.
Vajinismus tedavisi ne kadar sürer?
Vajinismus tedavisinde tam olarak düzelme ve ağrısız cinsel bağlantının sağlanması için geçen müddet hastalığın şiddetine nazaran ve eşlerin tedaviye ahengine nazaran değişir. Motivasyonu yeterli, tedavi sürecinde uyumlu, beraberine önemli komplikasyon olmayan hastalarda ortalama 2-6 hafta içinde tam düzelme olmaktadır. Tedavi mühletini etkileyen en kıymetli faktör çiftlerin motivasyonu ve sorunu çözme konusunda gösterdikleri istek ve efordur. Hastanın fizikî durumu, genel sıhhati, çalışma şartları, ev-iş-kariyer hayatı, duygusal durumu, eş ve ailenin takviyesi de tedavi müddetini tesirler. Birtakım hastalarda süreç, bu nedenlerle biraz daha uzayabilir. Çiftlerin profesyonel dayanak alması da sorunun tahlili için gereklidir. Vajinismus sorunu tedaviye karşın birkaç aydan fazla sürerse beraberinde öteki bir sorun olup olmadığına bakılmalıdır.
Vajinismusun şiddeti tedavi müddetini tesirler mi?
Tedavinin mühleti her vakit vajinismusun şiddetiyle orantılı değildir. Durumun şiddetli olması her vakit tedavinin daha sıkıntı olacağı yahut daha uzun süreceği manasına gelmez. Motivasyonu uygun olan çiftlerde ağır tedaviyle bazen kısa müddette sonuç alınırken, vajinismusu hafif üzere görünen bayanlarda kâfi motivasyon yoksa, tedaviye ahenk âlâ değilse beklenilenden daha uzun müddette çözülme olabilir.
Vajinismusun ilaçla tedavisi var mı?
Vajinismus tedavisi için kullanılan bir ilaç yoktur. Bu gayeyle kullanılan kas gevşetici, vitamin, ağrı kesici, bitkisel ilaçlar vs yararı olmaz. Vajinismus vaginayı saran pelvik taban kaslarının istemsiz kasılmasından kaynaklandığından bu ilaçların tedaviye bir katkısı yoktur. Lakin bazen lokal anestezi içeren ilaçlar vajinismus tedavisinin bir kesimi olarak verilebilir. Bunlar tek başına vajinismusu çözmez ancak tedaviye dayanak sağlayabilir. Deneysel kimi tedavilerde vardır. Bunlardan biri de vaginal kas spazmının çözülmesinde az olarak kullanılan botoks uygulamasıdır.
Vajinimusun cerrahi tedavisi var mı?
Vajinismusun cerrahi tedavisi yoktur. Lakin kimi özel durumlarda, kızlık zarında anormallik yahut beklenenden fazla kalınlık varsa, vaginada perde vb durum varsa cerrahi olarak düzeltme yapılması gerekebilir.
Vajinismus nasıl tedavi edilir?
Vajinismus tedavi başarısı çok yüksek bir durumdur. Tedaviye ahenk sağlanması ve devam edilmesi halinde muvaffakiyet nerdeyse %100’dür. Başarılı bir tedavide ilaçların, cerrahinin, hipnoz-akupunktur vb kompleks tekniklerin yeri yoktur. Tedavinin emeli cinsel bağlantıyı engelleyen vaginayı saran pelvik taban kaslarının istem dışı kasılmasını denetim altına almaktır. Böylelikle büsbütün ağrısız ve sıkıntısız cinsel münasebet mümkün olacaktır.
Tedavi birtakım kademelerden ve basamaklardan oluşur. Basamak kaydedildikçe bir sonraki basamağa geçilir. Hastadan hastaya uygulanacak basamaklar ve geçiş suratı değişmekle birlikte kabaca tedavide yapılanlar şunlardır:
Öncelikle çiftlere vajinismusun ne olduğu anlatılır. Vaginanın anatomisi, istem dışı kasılmanın neden olduğu cinsel ağrı ve ilgide yaşanan zorluklardan ve bunların nedenlerinden bahsedilir. Böylelikle hasta vajinismusu bilir, cinsel sıhhat konusunda bilgi sahibi olur. Tedavi formülleri, gevşeme antrenmanları, aile içi ilgiler, eşlerin sürecin yönetilmesindeki rolleri anlatılır. Hastanın geçmişi irdelenerek evvelce yaşanmış travmatik olaylar, olumsuz anılar, yanlış bilgilendirmeler, kanılar, negatif hisler ve vajinismusu tetikleyen nedenler araştırılır. Hastaya genital anatomi ve kızlık zarı hakkında bilgi verilir, kendi anatomisini tanıması için kimi idmanlar öğretilir. Cinsel bağlantının basamakları, birinci bağda oluşabilecek ağrı, hangi ağrının olağan olduğu konusunda bilgi verilir. İstemsiz vajinal kasılmayla ilgili, kas denetimini sağlayacak biçimde hastaya eğitim verilir. Münasebette ne vakit gevşeme ne vakit kasılma olacağı, gevşeme ve kasılmayı denetim etme öğretilir. Vaginaya girişi kolaylaştıracak idmanlar (pamuk uçlu çubuk, tampon, parmak antrenmanları, vaginal dilatatörler) hakkında hastaya bilgi verilir. Bir mühlet sonra vaginaya giriş kolaylaşır ve istemsiz kasılmalar minimuma iner. Çiftlere ağrısız cinsel münasebet için vaginayı ve pelvik tabanı saran kaslardaki gerginliği azaltacak, çiftleri yakınlaştıracak teknikler, dokunma idmanları – hassas noktaları tespit etmeyle ilgili eğitim verilir. Tüm bu süreçte cinsel bağlantı, tedavi etapları tamamlanana kadar yasaklanır.
Vajinismus vaginanın çok küçük olmasından yahut dar olmasından kaynaklanır mı?
Cinsel bağda zorlanma ve ağrı birinci ortaya çıktığında birçok bayan vaginasında bir anormallik olduğunu, yada bağ için olması gerekenden çok dar yahut küçük olduğunu düşünür. Meğer ki bu tip bir sorun son derece azdır. Vagina boyutları aslında olağandır, yalnızca istemsiz kasılma olduğundan vaginanın giriş kısmında kasılmaya bağlı daralma olmaktadır. Bu da güya vagina küçükmüş hissi vermektedir. Gerçekte bu türlü bir şey kelam konusu değildir. Uzun müddettir bağlantı olmayan bayanlar, bazen buna bağlı vaginanın küçülmüş olabileceğini düşünürler. Bu da hakikat bir niyet değildir. Vagina son derece esnek bir organdır, doğumda bebeğin geçişine müsaade edecek kadar genişleme kapasitesi vardır. Bu nedenle bir mühlet bağ olmaması daralmaya neden olmaz.
Kızlık zarının olağandışı olması, çok kalın olması vajinismusa neden olur mu?
Kızlık zarı, vaginanın girişinde bulunan elastik, ince, esnek bir yapıdır. Adet kanamasının akması için ortası deliktir. İnce ve esnek yapısı nedeniyle kızlık zarıyla ilgili problemler nadiren bağda ağrıya neden olur. Kızlık zarında yok denecek kadar az hudut ucu vardır. Bu nedenle bozulduğunda ya hiç ağrı olmaz yahut hafif sızlama olabilir. Kızlık zarı bozulduğunda oluşabilecek ağrı parmağa toplu iğne batmasından daha fazla bir ağrı değildir. Lakin birinci gece korkusu, çok gerilim ve gerginlik nedeniyle kızlar bunu olduğundan daha fazla hissedebilir. Olağandışı derecede kalın, alakada sorun çıkarabilecek kızlık zarı çok sık görülen bir durum değildir. Esasen bununla ilgili sorun olup olmadığı tedaviye başlarken denetim edilmektedir. Bazen hem kızlık zarında sorun olabilir, hem vajinismus olabilir. O vakit her ikisini de tedavi etmek gerekir. Kızlık zarıyla ilgili problemler küçük cerrahi süreçlerle (hymenotomi, hymenektomi) düzeltilir.
Kızlık zarı bozulmamış hastalarda tedavi esnasında kızlık zarı bozulabilir mi? Buna bağlı çok ağrı olur mu?
Öncelikle kızlık zarıyla ilgili yanlışsız bilgilerin öğrenilmesi gerekir. Kızlık zarı vaginanın girişinde yer alan ince elastik bir yapıdır. Ergenlikten sonra yapısı yeterlice incelir. Bu nedenle bozulduğunda yalnızca leke halinde kanama olur, bazen esnek olduğundan kanama bile olmayabilir. Kızlık zarında yok denecek kadar az hudut ucu vardır. Bu nedenle bozulduğunda hafif sızlama dışında ağrı olmaz. Kızlık zarı bozulduğunda oluşabilecek ağrı parmağa toplu iğne batmasından daha fazla bir ağrı değildir. Vajinismus tedavisi esnasında yapılan antrenmanlar bilhassa vaginaya giriş için yapılan idmanlar kızlık zarının birkaç noktada gerilmesine, ayrılmasına ve bozulmasına neden olabilir. Lakin üstte bahsedildiği üzere bu hafif sızlama dışında ağrıya neden olmaz.
Kızlık zarının dinimiz İslam’da yeri
Toplumumuz genel olarak dinine bağlı, dinini seven bir toplumdur. Lakin hem cinsellik konusunda hem de dinimizin bu bahisteki görüşleri hakkında maalesef gereğince bilgi sahibi değildir. Bu bilgisizlik bazen ailelerde ve çiftlerde evlilik öncesinde gereksiz gerilim ve gerginliğe neden olmaktadır. Zira kızlık zarının bakireliğin bir göstergesi olduğu düşünülmektedir. Bu hususta bilgilenme, neyin değerli olduğunun farkına varma, evliliğin en başında oluşabilecek pek çok gereksiz gerginliği ve sorunu sonlandıracaktır.
Öncelikle kızlık zarının anatomisi hakkında bilgi sahibi olmak durumun anlaşılması için değerlidir. Kızlık zarı vaginanın girişinde yer alan ince elastik bir zardır. Ergenlikten sonra yapısı uygunca incelir. Bu nedenle bozulduğunda yalnızca leke halinde kanama olur, bazen esnek olduğundan yahut içinde damar olmamasından ötürü kanama bile olmayabilir. Yani birinci bağlantı sonrası kanama olmaması kızların bakire olmadığını göstermez. Kızlık zarında yok denecek kadar az hudut ucu vardır. Bu nedenle bozulduğunda hiç ağrı olmayabilir yada hafif sızlama dışında ağrı olmaz.
Kızlık zarı bazen cinsel ilgi olmadan da zedelenebilir yada yırtılabilir. Adet yahut akıntı için kullanılan tamponlar, vaginaya yerleştirilen ilaçlar, fitiller, travmalar, taharetlenirken parmağın birkaç cm derine sokulması kızlık zarına ziyan verebilir. Kızlık zarı yırtıldığında güzelleşip tekrar eski haline dönmez. Bu üzere kazara kızlık zarı yırtılmış yahut ziyan görmüş olanlarda birinci münasebette kanama olmayabilir. Bazen de kızlık zarı sağlam olmasına karşın ince ve esnek olması yahut damarlanmasının az olması/olmaması nedeniyle birinci bağdan sonra kanama olmayabilir. Kızlık zarının daha evvel neden zedelendiği yahut niçin kanamadığını hastanın kendisi dahil kimse bilemez, tespit edemez. Bu yüzden dinimizde kızlık zarı bakireliğin ispatı için kullanılmaz. Temel olan nikahla evliliğin ve bağlantının sağlanması ve karşılıklı inançtır. Üstte anlatılan sebeplerden ötürü birinci alakada kanama olmadığında kişinin temiz sayılması ve hüsnü zan edilmesi temel alınmıştır. Kaldı ki günümüzde ufak cerrahi süreçlerle daha evvelce yırtılmış kızlık zarı onarılmaktadır, böylelikle bakire olmayan biri bakireymiş üzere görünürken, aslında bakire olan bir kız sadece kanama olmadı diye zan altında kalmaktadır.
Dinimize nazaran kızlık zarının neden yırtıldığını ne bayanın eşi, ne mahkeme, ne de bir diğeri sorabilir. Kimseye bu türlü bir hak tanınmamıştır. Bu türlü bir nedenden ötürü genital bölgenin açılmasına ve muayenesine müsaade verilmemiştir. Hatta bakire olması koşuluyla bir ölçü mehir verilerek evlenilen bayanın kızlık zarının yırtık olduğu, kocasıyla bağ esnasında ortaya çıksa bile mehirden bir eksiltme de yapılmasına müsaade verilmemiştir (Ömer Nasuhi BİLMEN, Türel İslamiyye ve Istılahatı Fıkkhiyye Kâmusu, İst. 1985, c: 2, s: 141.). Tüm bunların evlenecek kızlar ve erkekler tarafından bilinmesi gerekir. Böylelikle kızlık zarı tabu haline getirilmez ve çiftler için gerilim kaynağı olmaktan çıkar.
İslam hukukuna nazaran bekaret denetimi fakat şu durumda yapılabilir: Şayet bayan eşinin kendisiyle cinsel münasebete girmediğini, erkeklik misyonlarını yapmadığını sav ederse ve boşanmak isterse, eşi de bu iddiayı reddederse bu durumda gerçek bir evlilik durumu olup olmadığını denetim etmek için bayanın bekaretine bakılır. Buradaki hedef, bayanın talebiyle boşanma kararı verebilmek içindir.
Vajinismusu olan bayanlarda eşler nasıl etkilenir?
Vajinismuslu bayanlarda cinsel meseleler eşler ortasındaki alakayı olumsuz tesirler. Lakin vajinismusun beraberce üstesinden gelmek eşler ortasındaki bağlılığı ve sevgiyi güçlendirir. Her ne kadar vajinismusun olumsuz taraflarının daha çok bayanları etkileyeceği düşünülse de erkeklerin de bundan büyük oranda hisse aldığı ortadadır. Sorunun çözülmesi için profesyonel dayanak alınması gerekir. Fakat doktora başvurmadan utanma ve toplum baskısı nedeniyle doktora baş vurma haftalar, aylar bazen yıllar sürmektedir. Müddet ne kadar uzarsa evlilik münasebeti o kadar gerilim altında kalmakta, sarsılmaktadır.
Erkeklerin birçok empati yaparak olayı karşılamakla bir arada birtakım erkeklerde reddedilme duygusu yani karısının kendisini beğenmediği, istemediği, bu nedenle ilgiye müsaade vermediği fikri oluşmaktadır. Birtakım eşlerde öfke (karısına her vakit takviye olduğu halde karşılığını alamama yahut olağan cinsel hayatı olanlara karşı öfke vb), suçluluk duygusu (eşinin canını yakacağını düşünme, karısının çok canı yanmasına karşın bağa girmek isteme nedeniyle suçluluk duyma, onun canını yakacak bir aksiyonda bulunma, daha evvel yapmış olduğu bir şeyin karısında bu sıkıntıya neden olduğunu düşünme vb), hayal kırıklığı (heyecanla beklediği birinci geceden ve evlilikten beklediğini bulamama), kaygı (eşine acı çektirme korkusu, eşini sevmesine karşın cinsellik olmadan evliliği devam ettirememe korkusu, çocuk sahibi olamama korkusu, vb), eşten uzaklaşma olmaktadır.
Erkeklerin bilmesi gereken en değerli şey vajinismusun bayanın şuurlu olarak, isteyerek yaptığı bir şey olmadığıdır. Vaginadaki kasların bağlantı teşebbüsü olduğunda istemsiz kasılması sonucu bu durum oluştuğundan, bu lakin eşlerin birbirine takviye olması ve birlikte tedavisi almalarıyla çözülebilir. Her ne kadar bayan münasebet konusunda istekli olsa da, beyinle, vagina kasları ortasında bir ilişki kopukluğu ve uyumsuzluk olmakta, bu da bayan istese de bağlantıyı imkansız kılmaktadır.
Bazı duygusal ve fizikî faktörler vajinismusu başlatmaktadır. Birinci gece korkusu, münasebetten korkma, yanlış inanışlar, evvelce geçirilmiş travmalar, cinsellikle ilgili negatif niyetler bunu tetiklemektedir. Aslında tedavisi olduğu halde bu durum eşler ortasında sır olarak kalmakta, problemlerini anlatma konusunda utangaç davranmaktadırlar. Uzun müddet olağan bir cinsel bağın olmaması vajinismuslu bayanların eşlerinde ereksiyon problemlerine neden olmaktadır. Fakat olağan cinsel ilgi başladığında bu sorun zaten düzelmektedir.
Vajinismusu olan bayanlar hamile kalabilir mi?
Çocuk isteği, çocuk konusunda eş, aile baskısı vajinismusun en üzücü ve yıpratıcı sonuçlarından biridir. Bu bayanlar bir yandan vajinismus sıkıntısıyla uğraşırken bir yandan da neden çocuk sahibi olamadıklarını etrafa açıklamak durumunda kalmaktadırlar. Tüm bunlar bayanda çok baskıya, utanma, yetersizlik hissi, toplumdan uzaklaşma ve ümitsizliğe neden olmaktadır.
Vajinismusu olan bayanlarda olağan vaginal münasebet olamadığından gebelik bahtı çok düşüktür. Lakin kısmi de olsa vaginaya boşalma oluyorsa gebelik olabilir. Vajinismus tedavi edilip olağan cinsel münasebet sağlandığında doğal yollarla gebelik bahtı olağan bayanlarınkine benzeridir. Genç bayanlarda gebelik için tedavi sürecinin tamamlanması beklenebilir. Lakin ileri yaşta olup tedavi süreci yavaş ilerleyen ve gebelik için vakti kısıtlı olan ileri yaştaki bayanlarda farklı usuller kullanılarak gebelik bahtı artırılabilir. Bu türlü hastalarda kısmi olarak vaginaya boşalma ile gebelik elde edilebilir. Lakin olağan bağla kıyaslandığında bu sistemlerle hamile kalma talihi çok düşüktür. Uygun hastalarda aşılama yani yapay döllenme (intravaginal inseminasyon, intrauterin inseminasyon) yapılabilir.
Vajinismusu olan bayanlar olağan doğum yapabilir mi?
Doğum hareketi esnasında, rahimde kasılma ve rahim ağzında açılma olur. Bebek doğum kanalına girer, rahmin ve karın ön duvarındaki kaslarında dayanağıyla bebek vaginal kanaldan itilerek dışarıya çıkar, böylelikle doğum gerçekleşir. Vaginayı saran pelvik taban kaslarında da gebelik hormonlarının tesiriyle gevşeme ve açılma olur. Bunların hepsi spontan yani resen olur. Yani vajinismus doğumun ilerlemesine pürüz olmaz, yani süreci çok fazla değiştirmez. Lakin vajinismuslu bayanlardaki sorun, doğum takibi esnasında vaginal muayene olamamalarıdır. Vaginal muayene olmazsa doğum takibi gerektiği üzere yapılamaz ve müdahale edilmesi gerekirse bu mümkün olmaz. Bu durumda hem hasta hem de bebek risk altında olur. Bu yüzden hastalar doğum vakti gelmeden evvel vajinismus problemini çözmelidir. Uygun hastalarda epiduralli doğum (ağrısız doğum) süreci kolaylaştırmaya yardımcı olabilir.
Normal doğum yapmak vaginayı genişleterek vajinismusu tedavi eder mi?
Normal doğum vajinismusu tedavi etmez. Lakin her bayanın gebelik ve doğum tecrübesi farklıdır. Birtakım bayanların şikayetlerinde doğum sonrası düzelme olmasa da azalma görülebilir. Lakin birçok bayanda durumda bir değişiklik olmaz. Hatta tam bilakis birtakım bayanlarda doğum esnasında yaşanan travma, genital bölgede yapılan kesilere bağlı ağrı şikayetlerin artmasına neden olur. Bu nedenle vajinismusun yalnızca vagina girişinin genişleterek tedavi edilemeyeceğinin farkına varılmalıdır. Zira vajinismusta sorun vaginanın darlığı değil, pelvik taban kaslarının istem dışı kasılmasıdır. Bu nedenle bu kasların denetimi sağlanmadan durum düzeltilemez.
Vajinismus tedavisi esnasında cinsel bağlantı yasak mı?
Vajinismus tedavisi esnasında vaginal alakaya girmek yasaktır. Lakin bunun dışında cinsellik ve seks yapmak hürdür. Tedavi tamamlanmadan vaginal bağ için teşebbüste bulunmak, tekrar istem dışı kasılmalara, ağrıya neden olabilir, bu da eşlerde hayal kırıklığı, moral bozukluğu ve tedavi için çok kıymetli olan motivasyonda azalmaya neden olabilir. Bu nedenle vaginayı saran ve istem dışı kasılmaya neden olan pelvik taban kasları tam denetim altına alınmadan vaginal bağlantı denenmemelidir. Eşler öteki formlarda birbirine yakınlaşabilirler, karşılıklı birbirlerinin güzeline gidecek dokunma bölgelerini keşfedebilirler.
Erkekler vajinismuslu eşlerine tedavi mühletince nasıl yardımcı olabilir?
Bazen erkekler vajinismusun bayandan kaynaklanan bir sorun olduğunu, kendisinin bu mevzuyla ilgili yapabileceği bir şey olmadığını düşünür. Lakin vajinismus yalnızca bayanın sorunu değildir, çiftin bir arada sıkıntısıdır.
Erkekler eşlerine tedavi mühletince pek çok açıdan yardımcı olabilirler. Vajinismus hakkında bilgi sahibi olarak tedavi sürecinin yönetilmesinde hem fizikî hem duygusal olarak eşlerine dayanak olabilirler. Eşlerini daha olumlu tarafta etkileyerek tedavi sürecinin hızlanmasını ve müddetin kısalmasını sağlayabilirler. Zati en kıymetli nokta teşhis konulup tedavi başlanmasıdır, sonrasında sebat edildiğinde muvaffakiyet ihtimali çok yüksektir.
Öncelikle erkekler eşlerine takviye olmalı, karşılıklı sevgiyle duygusal bağlarını güçlendirmelidirler. Bayanlar tedavinin birtakım basamaklarında yalnız olmak isteyebilirler, kimi durumlarda ise eşleriyle bir arada programı uygulamak isteyebilirler. Erkek eşine hangi basamakta yanında olmasını istediğini, nasıl yardımcı olabileceğini sormalıdır, onu cesaretlendirmelidir. Eşin takviyesi tedavinin muvaffakiyetinde çok değerlidir. Tedavi basamakları aşıldıkça küçük ikramlar alınması, dışarda bir akşam yemeği, küçük bir kutlama bile müspet motivasyon sağlayacak ve bayanı cesaretlendirecektir. Eşlerin tedavi sürecinde olumlu olması ve sabırlı olması başarıyı artıracaktır. Eşler vaginal alaka olmadan birbirine yakınlaşmalı ve bunun sıklığını artırmalıdır. Eşinde vajinismus olması nedeniyle çok pasif olma, erkeksi isteklerini gizleme uygun değildir. Erkekler cinsel istek ve isteklerini eşlerine belirli etmeli, onları beğendiklerini, istediklerini göstermelidirler. Birbirinin vücutlarını ve nelerden hoşlandıklarını öğrenmeye çalışmalıdırlar. Lakin yakınlaşma esnasında eşine vaginal alaka için baskı yapmamalı, gerginliğe gerilime neden olmamalıdır.
Uzun müddettir vajinismusu olanlarda tedavi başarılı olur mu?
Vajinismusta tedavi başarısı son derece yüksektir. Vajinismusun mühletinin bir kıymeti yoktur. Pek çok bayan uzun yıllar boyunca uğraştığı vajinismustan inanılmayacak kadar kısa müddette kurtulabilmektedir. Tedavi kademeleri açısından 1 yıldır sorunu olan hastayla 40 yıldır sorunu olan hasta ortasında bir fark yoktur. Yalnızca yaşa bağlı değişikliklerden kaynaklanan farklılıklar olabilir.
Vajinismus neden olur?
Vajinismusun en kıymetli nedenlerinin başında, eğitimsizlik, bilgisizlik, cinsellik hakkında eksik ve yanlış bilgilendirme gelir. Bazen çok otoriter baba, güçsüz-ezilen anne de vajinismusa neden olmaktadır. Baskıcı aile tavırları ve etraf yapısı nedeniyle yanlışsız bireylerden cinselliğin öğrenilememesi bu duruma yol açmaktadır. Bunlardan kimileri, kızlık zarının çok hassas olduğu, en küçük bir harekette bozulacağı, evlenince kesinlikle kanayarak bozulması gerektiği, birinci bağın çok ağrılı olacağı, üzere şeylerdir. Kız çocuğu en ufak aksi harekette, düşmeyle, bisiklete binmeyle bile kızlık zarının bozulacağını zanneder ve genital bölgesini çok muhafazaya alır. Bazen diğerlerinden duyulan birinci gece, doğum ve bağ hakkındaki olumsuz konuşmalar çocukları ve genç kızları etkileyebilir. Birinci gecede ya kanama olmazsa korkusu, ya kanama çok olursa-durmazsa hastanelik olursam korkusu, çok acı olur mu kanısı, kızlık zarım patlar mı, vaginam yırtılır mı kanısı vakitle bilinçaltına yerleşir, daha sonra birinci bağ esnasında ortaya çıkar. Korku ve gerilim nedeniyle bayan eşini çok sevse de onunla bir arada olmak istese de, istemsiz vaginal kasılma nedeniyle bu mümkün olmaz.
Vajinismuslu bayanlarda muayene nasıl yapılır?
Vajinismusta, vaginayı saran kaslar istem dışı kasıldığı için olağan vaginal muayene yapılamaz. Bu nedenle bayan doğum muayene masasında (jinekolojik masada) hiç bir alet kullanılmadan muayene yapılır, ağrı, acı olmaz. Muayene esnasında dış genital organlar ve kızlık zarı dışardan bakılarak kıymetlendirilerek, anatomik bir sorun olup olmadığı denetim edilir. Ayrıyeten hastanın muayene esnasında verdiği reaksiyona ve ne derecede vaginal girişe müsaade verdiğine dayanarak vajinismusun derecelendirmesi yapılır.
Vajinismus tedavisinde ne üzere antrenmanlar kullanılır?
Vajinismusun tedavisinde kullanılan birtakım antrenmanlar vardır. Bunlar vaginayı saran pelvik taban kaslarını denetim altına almak için kullanılır. Vajinismusta istem dışı denetimsiz kasılma olduğundan, idmanlar kasları denetim etmek için kullanılır. Bu idmanlara Kegel antrenmanları denir. Kegel antrenmanları vajinismustan öbür pek çok hastalığın tedavisinde kullanılır. Bilhassa olağan doğum sonrası vaginayı saran kasların toparlaması-sıkılaşması için ve sarkma-idrar kaçırma tedavisinde kullanılır.
Bu antrenmanları yapmak çok kolay ve kolaydır. İdmanların nasıl ve ne sıklıkta yapılacağı hastaya anlatılır. Antrenman için özel bir durum yahut vakit yoktur. İstenildiği yerde ve vakitte rahatlıkla yapılabilir. Evvel derin nefes alıp idrarı yaparken ansızın fiyat üzere vaginal kaslar 3-5 sn kasılıp bırakılır. 5 sn gevşetilip tekrar kasma hareketi yapılır. Bu hareketler günde 2-3 sefer 20-30 kere tekrarlanır. Yalnızca vaginayı ve pelvis tabanını saran kaslar kasılıp gevşetilir. Karın ve uyruk kasları kasılmaz. Kegel idmanıyla vakitle pelvik taban kaslarının istemli denetimi sağlanır. Vajinismus tedavisinin aslını bu oluşturur. Kegel idmanları ile öncelikle kaslar keşfedilir, sonrasında kasların istemli denetimi sağlanır. Böylelikle istemli kasılma ve istemli gevşeme sağlanarak vajinismus sorunu çözülmüş olur.